RDBMS مخفف Relational Database Management System به معنی سیستم مدیریت دیتابیس رابطه‌ای یک DBMS است که به طور خاص برای دیتابیس‌های رابطه‌ای طراحی شده است؛ بنابراین، RDBMSها زیرمجموعه DBMSها هستند. بانک اطلاعاتی رابطه‌ای به بانک اطلاعاتی اطلاق می‌شود که داده‌ها را با فرمت ساختاری و با استفاده از ردیف‌ها و ستون‌ها ذخیره می‌کند. محصولی است که داده‌هایی را که به‌عنوان مجموعه‌ای از ردیف‌ها و ستون‌ها ترتیب داده شده‌اند، به نمایش می‌گذارد.
پایگاه‌های داده رابطه‌ای به دلیل ساده‌تر بودن اجرا و مدیریت آن‌ها، عمدتاً توانسته‌اند جایگزین مدل‌های قدیمی‌تر مانند پایگاه‌های اطلاعاتی سلسله‌مراتبی و پایگاه‌های اطلاعاتی شبکه‌ای شوند.
داده‌های ذخیره شده مجاز است با استفاده از عملگرهای رابطه‌ای در سیستم مدیریت دیتابیس رابطه‌ای دست‌کاری شوند. SQL به‌عنوان زبان پرس‌وجو داده در این سیستم استفاده می‌شود. زبان جستجوی ساختاریافته (SQL) توسط اکثر سیستم‌های تجاری RDBMS برای دسترسی به دیتابیس پیاده‌سازی شده است. برخی از کارشناسان بر این عقیده هستند که RDBMS می‌تواند به‌خودی‌خود و بدون مداخله SQL اجرا شود ، زیرا پس از معرفی مدل رابطه ایجاد شده است.
ویژگی‌های RDBMS
این سیستم به طیف گسترده‌ای از برنامه‌های کاربردی توجه می‌کند و تعداد کمی از ویژگی‌های برجسته آن استفاده جهانی را امکان‌پذیر می‌کند. این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
- کلیه داده‌های ذخیره شده در جداول توسط RDBMS تهیه شده است
- تضمین می‌کند که تمام داده‌های ذخیره شده به شکل ردیف و ستون هستند
- کلید اصلی را تسهیل می‌کند که به شناسایی منحصربه‌فرد ردیف‌ها کمک می‌کند
- ایجاد فهرست برای بازیابی داده‌ها با سرعت بالاتر
- ستون مشترک را برای اشتراک در میان دو یا چند جدول تسهیل می‌کند
- دسترسی چند کاربر به‌منظور کنترل توسط کاربران شخصی تسهیل می‌شود
- ایجاد جدول مجازی برای ذخیره داده‌های حساس و ساده کردن نمایش داده‌ها فعال شده است
این ویژگی‌ها دلایلی است که RDBMS به طور گسترده در سراسر جهان مورداستفاده قرار می‌گیرد. به عبارت ساده، RDBMS سیستم نرم‌افزاری است که امکان ذخیره داده‌ها به‌صورت جداول را فراهم می‌آورد. همان‌طور که بحث کردیم، داده‌های ذخیره شده در RDBMS به‌صورت ردیف‌ها و ستون‌ها هستند و این نوع از تنظیمات اغلب به‌عنوان تاپل‌ها و ویژگی‌ها گفته می‌شود.
مزایای RDBMS
- استفاده از آن آسان است
- در طبیعت امن است
- دست‌کاری داده‌ها قابل انجام است
- افزونگی و تکثیر داده‌ها را محدود می‌کند
- یکپارچگی بهتر داده را ارائه می‌دهد
- استقلال داده‌های بدنی بهتری را فراهم می‌کند
- استقلال دیتابیس منطقی را ارائه می‌دهد، یعنی داده‌های مختلف را می‌توان توسط کاربران مختلف مشاهده کرد
- این روش‌های بهتر پشتیبان‌گیری و بازیابی را فراهم می‌کند
- چندین رابط در اختیار شما قرار می‌دهد
- کاربران چندنفره می‌توانند به دیتابیس دسترسی پیدا کنند که در DBMS امکان‌پذیر نیست
چرا RDBMS
ایمنی داده‌ها
RDBMS ایمنی داده‌ها را فراهم می‌کند. وقتی برنامه توسط کدهای مجوز، سایر لایه‌های امنیتی خراب می‌شود، داده ایمن خواهد بود.
تحمل خطا
با تکرار بانک اطلاعاتی ، تحمل خطا را ارائه می‌دهد که در هنگام خرابی سیستم به دلیل خرابی‌های ناگهانی برق، خاموش شدن تصادفی و غیره کمک می‌کند. این دسترسی همزمان را نیز فراهم می‌کند.
سهولت استفاده
دسترسی و مدیریت داده‌ها در هنگام کار با RDBMS با استفاده از جداول برای ذخیره داده‌ها در ستون‌ها و ردیف‌ها آسان می‌شود.
مقیاس پذیری
می‌تواند هر مقدار از داده‌ها را بطور یکنواخت اداره کند. در RDBMS از فهرست برای مرتب‌سازی داده‌ها و سرعت‌بخشیدن به عملکرد استفاده می‌شود.
RDBMS چگونه کار می‌کند؟
سیستم مدیریت دیتابیس عقلانی داده‌ها را در قالب جداول ذخیره می‌کند. حاوی N جدول است و هر جدول دارای کلید اصلی منحصربه‌فرد خود است. جدول شامل سطر و ستون است. ردیف به‌عنوان یک Record یا یک موجود افقی شناخته می‌شود. سوابق اطلاعات مربوط به ورود فردی را در اختیار دارد. ستون به‌عنوان یک میدان یا یک موجود عمودی شناخته می‌شود. این قسمت اطلاعات مربوط به یک زمینه خاص را در اختیار دارد. هنگامی که کاربر یک پرس‌وجو را شلیک می‌کند، نتایج مربوط به نمایش داده شد. قبل از ایجاد هر جدول یا داده در دیتابیس، RDBMS محدودیت‌ها را بررسی کنید.
