در معماری های مدرن نرم افزار، سیستمها و زیرسیستمها بهندرت در خلاء عمل میکنند. اغلب با سرویسهای خارجی، سیستمهای legacy، یا زیرسیستمهای دیگر در تعاملاند. اما هر بار که یک سیستم جدید با سیستمی قدیمی یا ناسازگار ارتباط برقرار میکند، خطر “نفوذ مفهومی” (Conceptual Corruption) وجود دارد؛ جایی که مدلهای ناپایدار، اشتباه یا ناقص میتوانند بر مدلهای دامنه سالم ما تأثیر بگذارند.
Anti-Corruption Layer (ACL) پاسخی معمارانه برای این چالش است.
تعریف فنی Anti-Corruption Layer
ACL یک لایهی میانی است که وظیفه دارد از نفوذ مفاهیم، مدلها، دادهها و منطقهای ناسازگار یک سیستم خارجی به سیستم اصلی جلوگیری کند.
این لایه مانند یک مترجم، محافظ و آداپتور عمل میکند:
مدلها و مفاهیم ناسازگار را ترجمه میکند.
از مدل دامنه محافظت میکند.
از coupling مستقیم بین سیستمها جلوگیری میکند.
کاربرد ACL در معماری Microservices
در معماری مایکروسرویس، هر سرویس دامنهی مستقل و مدل داده خاص خود را دارد. ارتباط بین آنها میتواند به فساد مفهومی منجر شود اگر:
سرویسها مدلهای داده را به اشتراک بگذارند.
تغییرات در یک سرویس دیگران را بشکند.
ACL باعث میشود:
ترجمهی مدلها بین سرویسها کنترلشده باشد.
استقلال سرویسها حفظ شود.
چسبندگی کاهش یابد.
مزایا و معایب ACL
مزایا:
محافظت از مدل دامنه
جدا کردن سیستمها
تسهیل تست و استقرار
کاهش وابستگی به سیستمهای ناپایدار
معایب:
افزایش پیچیدگی پیادهسازی
نیاز به نگهداری ترجمهها
سربار عملکردی (latency بیشتر)
بهترین زمان استفاده از ACL
از ACL استفاده کنید وقتی:
با سیستم خارجی کنترلنشده تعامل دارید.
سیستم قدیمی یا ناسازگار است.
میخواهید از معماری تمیز محافظت کنید.
در حال مهاجرت تدریجی از legacy هستید.
از ACL استفاده نکنید وقتی:
سیستم خارجی کاملاً قابل کنترل است.
هزینهی پیچیدگی بیشتر از سود آن است.
مدلهای مفهومی سازگار و مشابهاند.
Anti-Corruption Layer نه فقط یک ابزار، بلکه یک فلسفه معماری است:
حفاظت از مدلهای دامنه، جداسازی مسئولیتها، و مقاومت در برابر آلودگی مفهومی سیستمهای ناسازگار.
در جهانی که سیستمها با یکدیگر صحبت میکنند، ACL صدای آنها را فیلتر میکند تا از سر و صدای نامفهوم، یک گفتمان سالم و قابلفهم بسازد.
Anti-Corruption Layerبه زبان ساده
فرض کن داری یه نرمافزار جدید، تمیز و مدرن مینویسی. اما برای بعضی کارها، باید بری از یه نرمافزار قدیمی، درهمبرهم یا حتی یه سرویس خارجی استفاده کنی. حالا اگه مستقیم بری و دادهها رو از اون سیستم قدیمی بگیری و بیاری تو نرمافزار خودت، ممکنه خرابکاری بشه! چرا؟
چون:
دادهها ممکنه با استاندارد تو نخونن.
مفاهیمش با مفاهیم تو فرق دارن.
منطقهاش اشتباه یا عجیبغریب باشن.
اینجاست که ACL به دادت میرسه.
یه مثال ساده:
فرض کن سیستم حسابداری شرکت، یه نرمافزار قدیمیه که قیمتها رو بدون مالیات نشون میده، ولی تو توی سیستم فروش خودت باید همیشه قیمت با مالیات باشه.
اگه مستقیماً از سیستم حسابداری استفاده کنی، محاسبههات به هم میریزه.
اما با یه Anti-Corruption Layer وسطش، میتونی:
قیمت رو بگیری،
مالیات رو اضافه کنی،
بعد بدی به سیستم فروش خودت.
ACL در پروژه چه کمکی میکنه؟
از خراب شدن سیستم جدیدت جلوگیری میکنه.
کدهات رو تمیز و مستقل نگه میداره.
اگه اون سیستم خارجی یه روز خراب بشه یا تغییر کنه، فقط ACL رو تغییر میدی، نه کل سیستم خودتو.