سرویس‌های ابری در کسب‌وکارهای امروز بسیار کاربردی است، کار شما در هر زمینه‌ای که باشد باید با مزایا و معایب سرویس‌های ابری آشنا باشید تا بتوانید بهترین تصمیم‌گیری را در زمینه استفاده از خدمات آنها داشته باشید. سه نوع سرویس ابری وجود دارد که هرکدام ویژگی‌های خاص خودش را دارد که عبارت‌اند از :
سرویس‌های ابری در کسب‌وکارهای امروز بسیار کاربردی است.
- Saas یا software as a service
- Paas یا platform as a service
- Iaas یا infrastructure as a service
iaas paas saas
Software as a Service
Saas که به معنای نرم‌افزار به‌عنوان یک سرویس است در واقع نوعی مدل ارائه نرم‌افزار است و کاربران از طریق یک مرورگر وب به آن دسترسی خواهند داشت. در واقع در این سرویس یک طرف سومی وجود دارد که برنامه‌ها را از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌دهد. هزینه‌ها نیز به‌صورت ماهانه و بر اساس میزان استفاده کاربر محاسبه می‌شود. به این سرویس به‌نوعی می‌توان اجاره نرم‌افزار نیز گفت. باگذشت زمان استفاده از نرم‌افزارهای محلی و روی دسکتاپ منسوخ خواهد شد و نرم‌افزارها به سمت این سرویس خواهند رفت.
Saas ارتباط بسیار نزدیکی با ASP یا ارائه‌دهنده خدمات برنامه دارد، مدل مدیریتی Saas شبیه به ASP است به‌گونه‌ای که میزبان ارائه‌دهنده نرم‌افزار مشتری است و آن را به‌صورت تأیید شده از طریق اینترنت تحویل می‌دهد. در Saas میزبان به کاربران دسترسی به یک نسخه واحد از برنامه را در بستر شبکه می‌دهد. کد منبع برنامه برای همه مشتریان یکسان است و هر تغییر برای همه مشتریان اعمال می‌شود. بسته به سطح خدماتی که ارائه می‌شود، داده‌های مشتری می‌تواند به‌صورت محلی یا ابری یا به هر دو صورت ذخیره شود. همچنین امکان ادغام برنامه Saas با دیگر نرم‌افزارها از طریق رابط‌های برنامه‌نویسی وجود دارد.
برنامه‌های Saas برای فناوری‌های بنیادی تجاری از جمله ایمیل، مدیریت فروش، مدیریت ارتباط با مشتری یا CRM، مدیریت مالی، مدیریت منابع انسانی و صورت‌حساب‌ها وجود دارد. ارائه‌دهندگان پیشرو SaaS شامل Salesforce ، Oracle ، SAP ، Intuit و Microsoft هستند.
در Saas میزبان به کاربران دسترسی به یک نسخه واحد از برنامه را در بستر شبکه می‌دهد.
از جمله مزیت‌هایی که می‌توان برای این نوع سرویس ذکر کرد عبارت‌اند از :
- عدم نیاز سازمان‌ها برای نصب و اجرای برنامه‌ها روی رایانه شخصی و یا مراکز داده خودشان
- حذف هزینه تهیه و نگهداری سخت‌افزار
- عدم نیاز به مجوز نصب و پشتیبانی نرم‌افزار
- پرداخت انعطاف‌پذیر
- میزان استفاده مقیاس‌پذیر بر حسب نیاز مشتری
- به‌روزرسانی‌های خودکار
- قابلیت دسترسی و تداوم به‌گونه‌ای که در هر مکانی که به اینترنت دسترسی داشته باشید می‌توانید از خدمات استفاده نمایید.
از معایب این سرویس نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- نرم‌افزار از فروشندگان تهیه می‌شود
- امکان تحمیل تغییرات ناخواسته وجود دارد
- به‌روزرسانی خودکار در برخی مواقع مشکل‌ساز خواهد بود
Platform as a Service
بسته به خدماتی که نیاز است از هر یک از این سه نوع می‌توان استفاده کرد.
Paas به معنای پلتفرم به‌عنوان سرویس است که در این سرویس امکان دسترسی به محیط برنامه‌نویسی برای مشتریان فراهم است و آنها می‌توانند در محیطی که سرویس‌دهنده برای آنها آماده کرده است برنامه‌های مد نظرشان را بسازند و اجرا کنند. این سرویس ممکن است شامل ویژگی‌های از پیش تنظیم شده‌ای باشد که مشتری می‌تواند آنها را انتخاب کند و استفاده نماید و همچنین امکان افزودن برخی ویژگی‌های موردنظر و یا حذف ویژگی‌های غیرضروری برای آنها فراهم است. در واقع طرف سوم ارائه‌دهنده این سرویس ابزارهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که برای توسعه برنامه موردنیاز هستند را از طریق اینترنت به کاربران ارائه می‌دهد.
در این سرویس زیرساخت و برنامه کاربردی مدیریت و پشتیبانی می‌گردد و آپدیت سرویس‌ها به طور مداوم انجام می‌شود. هزینه‌ای که در نهایت مشتری پرداخت می‌کند بر اساس میزان استفاده از خدمات خواهد بود. این سرویس کاربران را از نیاز به نصب سخت‌افزار و نرم‌افزار داخلی برای توسعه و اجرای یک برنامه جدید آزاد می‌کند. Paas به طور معمول جایگزین کل زیرساخت‌های فناوری اطلاعات یک تجارت نمی‌شود؛ اما هر تجارت برای ارائه خدمات کلیدی مانند میزبانی برنامه‌ها به ارائه‌دهندگان Paas متکی است.
ارائه‌دهندگان این سرویس یک محیط انعطاف‌پذیر و بهینه را ایجاد کرده‌اند که در آن کاربران قادر به نصب برنامه‌ها و مجموعه‌داده‌ها هستند و این امکان را برای کاربر فراهم می‌کند تا به‌جای زیر ساخت‌ها بر ایجاد و اجرای برنامه‌ها متمرکز شود. این سیستم زیر ساخت‌های محاسباتی و ذخیره‌سازی و همچنین ویرایش متن، مدیریت، خدمات تلفیقی و آزمایشی را ارائه می‌دهد و این فرصت را برای توسعه‌دهندگان ایجاد می‌کند تا نرم‌افزارهای جدید با سرعت بیشتر و کارآمدتر را تولید نمایند.
ارائه‌دهندگان این سرویس یک محیط انعطاف‌پذیر و بهینه را ایجاد کرده‌اند که در آن کاربران قادر به نصب برنامه‌ها و مجموعه‌داده‌ها هستند.
از جمله مزیت‌های این سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- سادگی و راحتی کاربر در کار
- فراهم‌کردن زیر ساخت‌ها و سایر خدمات فناوری اطلاعات
- دسترسی در هر مکان
- کاهش هزینه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
- پرداخت انعطاف‌پذیر
اما معایبی نیز وجود دارد که در برخی کسب‌وکارها مهم هستند مثل :
- دردسترس‌بودن خدمات
- اختلال در سرویس که موجب نارضایتی کاربران خواهد بود
- محدودیت‌های ارائه‌دهنده که امکان انتقال اطلاعات وجود ندارد
Infrastructure as a Service
Iaas به معنای زیرساخت به‌عنوان سرویس است که مانند دیگر سرویس‌ها ارتباط از طریق اینترنت برقرار می‌شود، در این سرویس منابع محاسباتی که ارائه می‌شوند همان سخت‌افزار مجازی‌سازی شده است. هر سازمان برای نگهداری از نرم‌افزارهای خودش نیازمند مجموعه‌ای از سخت‌افزارها است و هرچه نرم‌افزارها قوی‌تر باشند این نیاز سخت‌افزاری نیز بیشتر خواهد بود. این سرویس نیاز مشتری به سخت‌افزار را حل می‌کند و به طرز قابل‌توجهی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
هرکدام از این سیستم‌ها مزایا و معایب خاص خودش را دارد.
در واقع این سرویس یک ارائه‌دهنده ابر میزبان اجزای زیرساختی است که در یک محل مانند سرور یا یک سخت‌افزار ذخیره‌سازی وجود دارد. این سرویس همچنین طیف وسیعی از خدمات را همراه با این زیرساخت ارائه می‌دهد که شامل صورت‌حساب دقیق، نظارت، دسترسی به سیستم و امنیت است و علاوه بر اینها امکان تهیه نسخه پشتیبان و تکثیر و بازیابی را نیز فراهم می‌کند. این سرویس سطح بیشتری از اتوماسیون را نیز برای مشتری فراهم می‌کند و می‌تواند خط‌مشی‌های مورد نظرش را برای کنترل و پیاده‌سازی خدمات مورد نیازش فراهم کند.
این سرویس به‌عنوان‌مثال امکان ایجاد ماشین مجازی یا VMs را فراهم می‌کند و کاربر می‌تواند سیستم‌عامل نصب نماید. خدمات وب آمازون یا AWS و همچنین Google Cloud Platform نمونه‌هایی از ارائه‌دهندگان مستقل سرویس Iaas است.
مزیت این سرویس در موارد زیر خلاصه می‌شود :
فضای ابری در آینده کاربردهای بیشتری خواهد داشت.
- آسان، سریع و مقرون‌به‌صرفه است
- امکان اجاره زیرساخت فراهم است
- به دلیل نیازنداشتن به فضای زیاد بسیار کاربردی است
- انعطاف‌پذیری پرداخت وجود دارد
در کنار مزایا این سیستم نیز معایبی دارد که عبارت‌اند از :
- این نوع صورت‌حساب برای برخی مشاغل مشکل‌ساز است
- امکان دارد هزینه‌ها کمی بالاتر از حد انتظار باشد
- به کنترل مستقیم و پیوسته نیاز دارد
در این مطلب اطلاعاتی در ارتباط با اینکه سرویس ابری Saas، Paas و Iaas چیست عنوان شد. توجه داشته باشید که فضای ابری در آینده کاربردهای بیشتری خواهد داشت و اکثر مشاغل باتوجه‌به امکانات و خدمات به سمت یکی از این سرویس‌ها خواهند رفت.
