معماری مبتنی بر رویداد (Event-Driven Architecture یا EDA) یک الگوی طراحی نرم‌افزار است که در آن سیستم‌ها بر اساس رویدادها عمل می‌کنند. این معماری به ویژه در سیستم‌های توزیع شده و برنامه‌های کاربردی که نیاز به پاسخگویی سریع به تغییرات دارند، بسیار مفید است. در ادامه، اجزای اصلی و مزایای این معماری توضیح داده شده‌اند:
اجزای اصلی معماری Event-Driven
رویدادها (Events): رویدادها، اتفاقاتی هستند که در سیستم رخ می‌دهند. این رویدادها می‌توانند تغییراتی در وضعیت سیستم، درخواست‌های کاربران یا هر نوع اطلاعات جدید باشند.
ناشران (Publishers): عناصر یا سرویس‌هایی هستند که رویدادها را ایجاد و منتشر می‌کنند.
کارگزاران رویداد (Event Brokers): سیستم‌هایی که رویدادها را از ناشران دریافت و به مشترکان (Subscribers) توزیع می‌کنند. کارگزاران می‌توانند شامل صف‌های پیام، سیستم‌های پخش و دیگر تکنولوژی‌های مشابه باشند.
مشترکان (Subscribers): عناصر یا سرویس‌هایی که به رویدادها گوش می‌دهند و در پاسخ به رویدادها اقداماتی انجام می‌دهند.
مزایای Event-Driven Architecture
افزایش مقیاس پذیری: با جداسازی اجزای سیستم و برقراری ارتباط از طریق رویدادها، سیستم می‌تواند به راحتی گسترش یابد.
انعطاف‌پذیری بالا: اجزا می‌توانند بدون تأثیرگذاری مستقیم بر یکدیگر تغییر کنند.
پاسخگویی سریع به تغییرات: سیستم‌ها می‌توانند به سرعت به تغییرات و رویدادهای جدید پاسخ دهند.
کاهش وابستگی بین اجزا: با استفاده از رویدادها به عنوان واسطه، وابستگی مستقیم بین اجزا کاهش می‌یابد.
کاربرد Event-Driven Architecture
معماری مبتنی بر رویداد روشی قدرتمند و منعطف برای طراحی سیستم‌های نرم‌افزاری است که نیاز به پاسخگویی سریع و مقیاس‌پذیری بالا دارند
معماری مبتنی بر رویداد (EDA) در بسیاری از سناریوها و صنایع مختلف استفاده می‌شود. در زیر چند نمونه از سناریوهای معمول استفاده از EDA آورده شده است:
پردازش تراکنش‌های مالی
سیستم‌های بانکی و مالی نیازمند پردازش تراکنش‌ها در زمان واقعی هستند. EDA به این سیستم‌ها امکان می‌دهد تا هر تراکنش را به عنوان یک رویداد مدیریت کنند. این معماری می‌تواند تغییرات در حساب‌ها، پرداخت‌ها و سایر تراکنش‌های مالی را به سرعت پردازش کند و گزارشات لحظه‌ای ایجاد کند.
سیستم‌های مانیتورینگ و لاگ
سیستم‌های نظارت بر عملکرد سرورها و برنامه‌ها از EDA برای جمع‌آوری و پردازش رویدادها در زمان واقعی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، هر لاگ جدید یا خطا به عنوان یک رویداد ارسال می‌شود و سیستم می‌تواند بلافاصله به آن واکنش نشان دهد، مانند ارسال هشدار به تیم‌های مربوطه.
تجارت الکترونیک
سایت‌های تجارت الکترونیک می‌توانند از EDA برای بهبود تجربه کاربری استفاده کنند. به عنوان مثال، هر کلیک، خرید، یا جستجو می‌تواند به عنوان یک رویداد ثبت شود و سیستم می‌تواند به سرعت به آن واکنش نشان دهد، مانند ارائه پیشنهادات محصولی مناسب یا به‌روزرسانی موجودی انبار.
سیستم‌های هشدار و واکنش اضطراری
در سیستم‌های واکنش اضطراری، مانند هشدارهای آب و هوا یا سیستم‌های امنیتی، EDA می‌تواند رویدادهای مربوط به خطرات و تهدیدات را به سرعت پردازش کند و اقدامات مناسبی مانند ارسال پیام هشدار به کاربران یا فعال‌سازی سیستم‌های ایمنی را انجام دهد.
بازاریابی و تبلیغات هدفمند
در حوزه بازاریابی دیجیتال، هر تعامل کاربر با وبسایت یا اپلیکیشن می‌تواند به عنوان یک رویداد ثبت شود. این داده‌ها می‌توانند برای ایجاد پروفایل‌های کاربری دقیق و ارائه تبلیغات هدفمند استفاده شوند.
بازی های آنلاین
بازی‌های آنلاین چندنفره به طور گسترده‌ای از EDA استفاده می‌کنند تا هر حرکت یا اقدام بازیکنان را به عنوان یک رویداد ثبت و به سرعت پردازش کنند. این رویدادها می‌توانند برای به‌روزرسانی وضعیت بازی، امتیازدهی، و هماهنگی بین بازیکنان استفاده شوند.
سیستم‌های تدارکات و مدیریت زنجیره تأمین
EDA می‌تواند به سیستم‌های مدیریت زنجیره تأمین کمک کند تا رویدادهای مختلفی مانند ورود و خروج کالاها، تغییرات در موجودی، و حمل و نقل را به سرعت پردازش کنند و تصمیمات لحظه‌ای بگیرند.
Big Data
در سیستم‌های تحلیل بیگ دیتا، EDA می‌تواند برای پردازش جریان‌های داده در زمان واقعی استفاده شود. این معماری به سیستم‌ها اجازه می‌دهد تا به سرعت به تغییرات در داده‌ها پاسخ دهند و تحلیل‌های لحظه‌ای ارائه دهند.
این سناریوها نمونه‌هایی از کاربردهای وسیع و متنوع معماری مبتنی بر رویداد هستند. این معماری به سیستم‌ها کمک می‌کند تا انعطاف‌پذیری، مقیاس‌پذیری و پاسخگویی بهتری داشته باشند و به طور کارآمدتری با تغییرات و رویدادهای جدید مواجه شوند.
